Malo detalja o Brusu

Ocena korisnika:   / 0
NajlošijeNajbolje 

Srce Rasine

Grad Brus je sedište istoimene opštine u Srbiji sa prosečnom nadmorskom visinom od 450 metara. Nastao je i rastao pored reke Rasine i Graševačke reke, oivičen proplancima što ga čini posebno atraktivnim. Od Beograda je udaljen 246 kilometara, a do njega se stiže preko Kruševca. Opština Brus se prostire u centralnom delu Srbije i graniči se sa opštinama Aleksandrovac, Raška, Blace, Kuršumlija, Leposavić i Kruševac. Pripada Rasinskom okrugu, sa sedištem u Kruševcu, a sa susednim komunama i svetom povezana je dobrom mrežom regionalnih i lokalnih puteva.

Krajem 19. veka Brus je postao središte Kozničkog sreza i to je ostao sve do 1953. godine. Upravo u ovom mestu su se sastali srpski regent Aleksandar Karađorđević, bugarski kralj Ferdinand i crnogorski serdar Janko Vukotić i tu se dogovorili o Balkanskom savezu protiv Turaka.

Brus je vazdušna banja. Obiluje izvorima tople i hladne vode. Razvijeni su lovni, a naročito sportski turizam.

Većina stanovništva živi od poljoprivrede i poljoprivredne proizvodnje. Od ukupno 60.000 hektara zemljišnih površina, pašnjaci čine 53,2%. U manjem obimu, poljoprivredna gazdinstva bave se ratarskim kulturama, a najviše malinama, kupinama, ribizlama, a zatim i gajenjem šljiva, jabuka i grožđa. Stanovništvo se bavi i stočarstvom.

U Brusu se nalaze ostaci svetilišta Metođe, podignutog još u 3. veku, dok je manastir Lepenica iz 15. veka. Na 25 kilometara od Brusa, na istočnoj strani obronaka Kopaonika je selo Kriva Reka, a u njemu crkva Sv. Petra i Pavla iz prve četvrti 17. veka.

Grabovnica – Gradište ili Gobelja mesto je na kome se nalaze ostaci jednog srednjovekovnog grada, na kupinastom brdu iznad Brusa. Grad se prostirao na dva brega, koji su bili povezani prirodnom gredom preko koje je išao zid. Zbog položaja koji dominira pogledom na Rasinu i puteva koji tuda prolaze ovo mesto turisti rado posećuju.

Zanimljivi su i ostaci grada Zlatari – Gradište koje se nalazi na bregu na sastavu Gradiškog i Suvajskog potoka. Srednjovekovni grad bio je, bar po ostacima, u obliku elipse, a zidan je od lomljenog kamena i maltera.

Istočna strana planine Kopaonik (2017 m), do najvišeg, Pančićevog vrha pripada teritoriji opštine Brus. On je i srce opštine Brus. Iako planinski masiv, okolnim dolinama mu se vrlo lako prilazi, što je, zbog velikog rudarskog bogatstva dosta korišćeno u prošlosti.

Bogata rudarska prošlost Kopaonika u istorijskim izvorima beleži raškog kralja Stefana Uroša I koji ovde dovodi najamnike poznatije kao Sase. Rudarska naselja imala su i topionice i kovnice novca. Kopaoničko rudarstvo doživelo je procvat u 14. i 15. veku, za vreme despotovine, kada se razvija trgovina sa Dubrovačkom republikom. Preko Kopaonika i Brusa vodili su rimski putevi, a njihovim tragom kasnije išli su i dubrovački karavani prema Sofiji i Carigradu. I danas se ovde mogu naći ostaci tih rimskih i srednjovekovnih vremena.

Kulina, po svom nazivu ukazuje na postojanje starog utvrđenja koje se danas golim okom ne može uočiti. Po ovim utvrđenjima je izvesno da su korišćena u rimsko doba, ali i kasnije, u srednjem veku, kao sistem utvrđenja kojima je, verovatno, štićen rudnik na Kopaoniku.

Između Brusa i najvišeg vrha na Kopaoniku, Pančićevog vrha, nalazi se selo Brzeće koje se danas, osim poljoprivredom, intenzivno bavi i turizmom. I, inače potkopaonička sela krasi gostoprimljivost, ali i sjajna kuhinja. Specijaliteti ovoga kraja mogu se probati u brojnim objektima na Kopaoniku, a seoske domaćice su među najboljima na tradicionalnom takmičenju „Zlatne ruke Brusa“ – manifestaciji koja se svake godine krajem avgusta održava u Glavnoj ulici u Brusu.

NE TREBA PROPUSTITI:

– probati brusničke ribizle

– obići ostatke svetilišta Metođe

– kupiti rukotvorinu meštanki podkopaoničkih sela

ŠNICLE OD KOPRIVE

Jedan od specijaliteta kopaoničkih sela je i pripremanje šnicli od koprive. Pripremaju se na sledeći način: obariti 300 gr koprive i sitno iseckati, dodati jedan sitno iseckan praziluk, dva do tri čena belog luka, dva jajeta, malo obarenog pirinča, dve kašike pšeničnog brašna, so, biber i jednu vezu sitno seckanog peršunovog lista. Sve dobro izmešati, oblikovati šnicle i pržiti na ulju.

Izvor: srbija.travel

Share
English French German Italian Portuguese Russian